6. Filo eylemlerinin sembol ismi Vedat Demircioğlu, gençliğin yükselen antiemperyalist direnişini durdurmak niyetiyle bundan tam 50 yıl önce katledildi. Ancak hareketi durdurmak bir yana, Demircioğlu’nun adı Türkiye gençliğinin Amerikan emperyalizmine karşı mücadelesinde bayraklaştı. Demircioğlu bugün yolumuzu hâlâ aydınlatıyor ve anısı önünde saygıyla eğiliyoruz.
İlerici Gençlik Dergisi’nin son sayısındaki Vedat Demircioğlu’yla ilgili yazımızı sizlerle paylaşıyoruz:
Bir sabah uykusunda Demircioğlu Vedat’ı*
Son 16 yılın politik atmosferine doğan biz gençler tarafından yaygın olarak bilinmese de İç Anadolu’nun çorak topraklarından çıkan yiğit kadın ve erkeklerin isimleri kızıl yıldızlarla kazınmıştır göklerimize. TKP’nin 1. Kongresi’ne İç Anadolu’nun çeşitli yerlerinden giden delegeler, Ereğli’nin, Seydişehir’in direngen işçileri ve ah bir çocuk ki adı gözlerimizde yaş, adı sıkılı yumruklarımız, adı Vedat Demircioğlu!
Vedat, Konya’nın şu sıralar 6-7 bin nüfusa erişmiş ufak bir ilçesi olan Taşkent’te doğduğunda sene 1945’tir. Hayatındaki ilk kırılma belki de lise kaydı döneminde gerçekleşir. İmam Hatip Lisesi’ne verilecekken bir aile dostlarının ikna etmesi sonucu Vefa Lisesi’ne başlar. Vefa Lisesi’nden sonra ise yolculuğu ilerici mücadelenin ön saflarına doğru koşacağı İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi olacaktır. Dönemin gençlik hareketi içinde Amerikan emperyalizmine ve yerli işbirlikçilerine karşı mücadelesini sürdüren Vedat Demircioğlu’nu bu denli önemli kılan ise emperyalizme karşı mücadelenin, dönemin gençlerinin deyimiyle “İkinci Kurtuluş Savaşı”nın ilk şehidi olmasıdır.
Tarih Temmuz 1968’i gösterdiğinde başta İstanbul ilerici gençliği olmak üzere ülke gençleri Amerikan emperyalizmine olan tepkiyi örgütlü bir şekilde yükseltmektedir. Emperyalizmin Akdeniz’deki jandarması olan 6. Filo’nun İstanbul’a demir atması ise bu tepkiyi daha yoğun bir hale getirmiştir. Gençlerin emperyalizme karşı gerçekleştirdikleri vatan savunusu, yakın siyasal tarihimizden çok iyi tanıdığımız Abdullah Gül vb. emperyalizmle işbirlikleri açık olan kişiler ve ülkemize darbe girişiminde de bulunan FETÖ gibi oluşumlara kurdurtulan “Komünizmle Mücadele Derneği” ve polisin saldırılarıyla karşılaşır.
17 Temmuz gecesi İTÜ Öğrenci Yurdu’nu basan polis çok sayıda öğrenciyi öldüresiye dövdükten sonra birini de yurt penceresinden atarak ağır yaralanmasına sebep olur. Bugün İTÜ Gümüşsuyu Kampüsü’nde kalan o pencereden atılarak ağır yaralanan genç; Vedat Demircioğlu’dur. Bir haftaya yakın hastanede yaşam mücadelesi veren Vedat, 24 Temmuz 1968’te hayatını kaybeder.
Vedat hastanede yatarken memleketi Konya’da gerici çeteler Vedat’ın yoldaşlarına saldırılarını arttırırlar. TİP İl Merkezi başta olmak üzere ilerici, devrimci gençlerin olduğu çok sayıda yeri tahrip eden gericiler 14 kişinin yaralanmasına sebep olur.
Ölümünün ardından ise İstanbul ve Ankara’da büyük gösteriler düzenlenir. Polisin ve gerici çetelerin bu gösterilere de saldırısı gecikmez. İstanbul’un çeşitli yerlerine taşan protestolar sırasında polis ve ilerici, devrimci gençler arasında yaşanan çatışmalarda çok sayıda genç gözaltına alınır. Üniversite yönetimleri yayınladıkları açıklamalarda yaşananlardan dolayı üzüntü duyduklarını dile getirirken, İstanbul Valisi Vefa Poyraz yaşananları “Devletin otoritesi her şeyin üstündedir” diyerek açıklamaya çalışmıştır.
Hepimizin hafızalarında yer alan İstanbul Üniversitesi kapısına asılan “6. Filo Defol! Vedat Demircioğlu’nu unutmadık!” pankartı bile mücadelenin kimler arasında geçtiğini herkese, en gür sesle anlatırken, gençlik önderlerinin açıklamaları da gerçekleri ortaya koymaktadır. İTÜ Öğrenci Birliği Başkanı Harun Karadeniz, “Bu memlekette vilayetin önüne yürümek suç, fakat polisin adam öldürmesi suç değil. Bu olaylar bunu göstermektedir” derken, Tıp Fakültesi Öğrenci Birliği Başkanı Hasan Ketenci yayınladığı bildiride şunları söylüyordu: “Vedat Demircioğlu kardeşimiz ömrünün baharında hiçbir menfaat kaygısı olmadan ulusunun geleceği için bağırmıştı. O, ‘Go Home Yankee’ dediği için emperyalist zihniyetin temsilcileri tarafından ölüme mahkûm edildi. Fakat, Türk yüksek öğrenim gençliği and içmiştir, hatırası daima aramızda olacaktır.” şeklinde düşüncelerini ifade etmiştir.
Emperyalizme karşı Vatan, gericiliğe karşı Cumhuriyet, kapitalizme karşı Emek mücadelesinde yitirdiğimiz Vedat Demircioğlu’nun anısını mücadele alanlarda yükseltmeye devam sözümüzü yinelerken Ruhi Su’nun Vedat’a seslenişine kulak verelim.
BİR SABAH UYKUSUNDA
Bir sabah uykusunda
Polisi saldırdılar
Demircioğlu Vedat’ı
Coplarla öldürdüler
Coplarla yumruklarla
Vurdular öldürdüler
Gencecik çocuklardı
Belki sizde gördünüz
Ellerinde pankartlar
Yolda gidiyorlardı
Özgürlük istiyorlardı
Özgürlük diyorlardı
Ellerinde pankartlar
Özgürlük diyorlardı
Altıncı Filo derler
Belki siz de gördünüz
Kıbrıs’ta karşımıza
Çıktılar, durdurdular
Boğaz’da karşımıza
Çıktılar, öldürdüler
Kurtuluş savaşında
Belki siz de gördünüz
Demircioğlu bir değil
Halkımız gibi çoğul
Geliyor çağıl çağıl
Geliyor çağıl çağıl
Ruhi Su *Ruhi Su’nun Vedat Demircioğlu için yazdığı türküden