Türkiye 68 kuşağı devrimci önderlerinden Harun Karadeniz’i, aramızdan ayrılışının 47. Yılında İstanbul Üsküdar’da bulunan Karacaahmet’teki mezarı başında düzenlenen bir etkinlikle andık.
“Kapitalsiz Kapitalistler”, “Olaylı Yıllar ve Gençlik” ve “Eğitim Üretim İçindir” gibi kitapları bulunan Harun Karadeniz için 68’liler tarafından saat 17.00’de düzenlenen anmaya eşi Hülya Karadeniz, sıra arkadaşları, mücadele arkadaşları da katıldı. İlerici Gençler olarak bizler de her sene olduğu gibi bu sene de Harun Karadeniz’i anmak için mezarı başında yerimizi aldık.
Anmada Harun Karadeniz’in mücadele dolu yaşamından anılar, anekdotlar ve deneyimler paylaşıldı. Yapılan konuşmalarda mezar başında bulunan gençlerin Karadeniz’in mücadelesini sürdüreceği vurgulandı. Anmada Harun Karadeniz başta olmak üzere hayatını devrim ve sosyalizm mücadelesinde yitirenler için saygı duruşunda bulunuldu.
Harun Karadeniz’in öğretisi İlerici Gençlik mücadelemizde bayraklaşıyor
İlerici Gençlik adına söz verilen arkadaşımız konuşmasında şunları söyledi: “Harun Karadeniz’in örgütleyicilerinden olduğu ‘özel okullar devletleştirilmelidir’ kampanyası hâlâ güncelliğini koruyor. Çünkü bugün gençliğin en can yakıcı sorunlarından biri özel okul ücretlerine gelen fahiş zamlar. Bu bağlamda Harun Karadeniz yalnızca 68 kuşağının değil, bugün “Müşteri değil öğrenciyiz” sloganını yükselten gençliğin de önderlerinden biri. Harun Karadeniz’in ayırt edici özelliklerinden biri de mücadeleyi üniversite sıralarında bırakmayarak grev çadırlarına taşımış olmasıdır. Dolayısıyla Harun Karadeniz “Yolumuz işçi sınıfının yoludur” şiarının da öncülerinden biridir ve işte bu yüzden Harun Karadeniz antiemperyalist mücadelenin kaçınılmaz olduğunun da bilincindeydi. Çünkü işçi sınıfının kurtuluşu emperyalizme karşı mücadele verilmeden mümkün değildir. Biz Harun Karadeniz’in fotoğrafını 1 Mayıs alanlarına taşıdık. Bugün geldik buraya getirdik. Yarın da kampüslerimize, sıralarımıza, işyerlerimize ve meydanlara taşımaya devam edeceğiz. Yolumuzu aydınlatıyor.”
Yapılan konuşmaların ardından anma sona erdi.
Harun Karadeniz’in hayatı*
Harun Karadeniz, 1942’de Giresun’da yoksul bir çiftçi çocuğu olarak dünyaya geldi. 1952’de, köyde daha fazla geçinemedikleri için Karadeniz ailesi Samsun’a taşındı ve Harun liseye orada başladı. 1962’de İTÜ inşaat fakültesine girdi. Artık Harun için değişim başlamıştı.
Üniversitenin ilk yılları Harun için politikayla tanışma süreci gibiydi. Hızlı bir şekilde politikleşip eylemlerde yer aldı. İTÜ İnşaat Fakültesi Talebe Cemiyeti Başkanlığı ve İTÜ Talebe Birliği yönetim kurulu üyeliği yaptı. Bu dönemde Üniversitede gazoz yasaklama eylemleri gerçekleştirildi. Gelişmeler Harun’u başka bir insana dönüştürdü. “Harun sen sağcı bir gençtin, nasıl ve neler oldu da bu noktaya geldin! Ve burjuvazi senin hakkında elliye yakın dava açtı ve senin için 150 yılı aşan hapis cezası istedi, ne nasıl gelişti de bu sonuç çıktı” diye soran Karadeniz neden sosyalist olduğunun cevabını ise belki de verilebilecek en sade şekilde gene kendisi veriyordu “Ben sadece yurt sorunlarıyla ilgilendim.”
Ülkenin sorunlarıyla ilgilenmeye başlayan Harun için artık politikleşme süreci başlamıştı. Yaşanan sorunların ve krizlerin ekonomik kaynaklı olduğunu ve onurlu bir geleceğe ancak sosyalist bir ekonomiyle ulaşabileceğini gören Harun, sosyalizme yaklaşmaya başladı ve Fikir Kulüpleri Federasyonuna üye oldu. İlerleyen süreçte TİP’le tanıştı.
Dönemin en büyük öğrenci yürüyüşü olan “Özel okullar devletleştirmelidir.” yürüyüşünde yer aldı ve kampanyasında etkin rol oynadı. Eğitim sistemindeki reformları gerçekleştirmek için yapılan üniversite işgallerinden biri olan İTÜ’nün işgalinde öncü oldu.
Grev halinde olan Derby’de işgalin başlamasında işçilerin yanında İTÜ öğrencileri olarak yer aldılar. O dönem Vietnam’da görev almış Robert W. Kommer Türkiye’nin Amerikan Büyükelçiliğine tayin edildi. Bunun üzerine Türkiye’de Kommer protestoları başladı. Ankara’da Kommer’in arabasının yakılmasından sonra İstanbul’da bayrak yakma eylemleri başladı. Bu eylemlerle Kommer’in geri alınmasını sağladılar. “Onlar Ortak Biz Pazar İşte Size Ortak Pazar” sloganıyla montaj sanayi ve ortak pazara hayır kampanyaları düzenlediler. 6. Filonun protestolarında etkin rol oynadı. Filo eylemlerinde yakın arkadaşı Vedat Demircioğlu’nu kaybetti.
O dönemde, dönemin öğrenci liderleriyle ve yakın arkadaşlarıyla fikir ayrılığına düştü. Gençlik hareketlerinin sınıf hareketinden bağımsız olamayacağını söylüyordu. Öğrenci eylemlerini emekçilerle buluşturmak için yoğun çaba sarf ediyordu. Bu yönüyle çoğu gençlik liderlerinden çok daha ileriye gitti. Çok daha sağlam bir politika üretmesine rağmen diğer öğrenci liderleri gibi öğrenci kitlelerini kucaklayamadı.
Polise taş attığı ve öğrencileri kışkırttığı gerekçesiyle göz altına alındı. TKP ve DEV-GENÇ davasından yargılandı. Uzun süre yurt dışında tedavi görmesi gerektiğini bildiren raporlara rağmen cezaevinde tutuldu. Yurt dışına çıkabilir izni çıktığında ise artık her şey için çok geçti. İlk önce kolunu kaybeden Karadeniz 15 Ağustos 1975 günü İstanbul’da yaşamını yitirdi.
“Olaylı Yıllar ve Gençlik”, “Eğitim Üretim İçindir”, “Devrimcinin Sözlüğü”, “Yaşamımdan Acı Dilimler”, “Kapitalsiz Kapitaller” gibi dönemi anlatan ve teorik kitapları kaleme almıştır. Öğrendiklerini kitlelere anlatmayı kendine iş edinmiş ve tüm yaşamını sosyalizmi kitlelerle buluşturmak için adamıştır.
*Yazının bu kısmı ilericigenclik.org’da 14 Ağustos 2011 tarihinde yayınlanmıştır.
https://arsiv.ilericigenclik.org/haberler/ilerici-gencler-harun-karadeniz-i-aniyor
